Phân biệt Quốc tịch kép và Quốc tịch thứ hai
Updated: 26/03/2025
Khái niệm quốc tịch kép và quốc tịch thứ hai rất thường được sử dụng khi nhắc đến vấn đề định cư. Tuy nhiên, xét về mặt pháp lý, đây là hai khái niệm khác nhau, mang lại quyền lợi riêng và đi kèm với các nghĩa vụ khác biệt. Vậy làm thế nào để phân biệt hai khái niệm này? Hãy theo dõi bài viết sau, để Ethos giúp bạn định nghĩa Quốc tịch kép và Quốc tịch thứ 2, đồng thời tìm hiểu những cách dễ nhất để có thể nhận được quốc tịch thứ hai.
Quốc tịch kép là gì?
Quốc tịch kép là khi một cá nhân có quyền công dân và hộ chiếu của hai quốc gia, trong đó cả hai nước đều công nhận đầy đủ quyền lợi và nghĩa vụ của họ. Trạng thái này thường xuất phát từ các hiệp định song phương, chẳng hạn như thỏa thuận giữa Tây Ban Nha và các cựu thuộc địa của nước này, bao gồm Peru và Argentina.
Điều kiện để có quốc tịch kép
Bạn có thể sở hữu quốc tịch kép nếu thuộc một trong những trường hợp sau:
- Có cha mẹ mang quốc tịch khác nhau
- Sự thay đổi biên giới quốc gia
- Được người nước ngoài nhận làm con nuôi
- Nhập tịch hoặc hồi hương theo chính sách của quốc gia
Quyền lợi và hạn chế
Người có quốc tịch kép được hưởng quyền công dân tại cả hai quốc gia, nhưng quyền lợi cụ thể chỉ áp dụng tại quốc gia mà họ đang cư trú. Ví dụ, nếu bạn sống tại Tây Ban Nha, bạn sẽ được hưởng các phúc lợi tại đây, nhưng khi chuyển đến Argentina, những quyền lợi này có thể không còn hiệu lực.
Lợi ích của quốc tịch kép:
✔️ Tự do đi lại và cơ hội kinh doanh tại cả hai quốc gia
✔️ Được bảo hộ lãnh sự từ cả hai nước khi ở nước ngoài
Nghĩa vụ của công dân sở hữu quốc tịch kép
Người mang hai quốc tịch phải tuân thủ các nghĩa vụ công dân tại quốc gia mà họ đang sinh sống, chẳng hạn như nộp thuế hoặc thực hiện nghĩa vụ quân sự. Tuy nhiên, họ không bắt buộc phải thực hiện các nghĩa vụ này đồng thời tại cả hai nước.
Ví dụ, một người có quốc tịch kép Tây Ban Nha và Argentina nếu đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự và nộp thuế tại Tây Ban Nha trong thời gian sống tại đây, khi chuyển sang Argentina sinh sống, họ sẽ phải tuân thủ nghĩa vụ thuế tại Argentina nhưng không cần thực hiện thêm nghĩa vụ quân sự.
Quốc tịch thứ hai là gì?
Quốc tịch thứ hai là khi một người sở hữu hộ chiếu của nhiều quốc gia, nhưng các nước đó không công nhận quyền lợi và nghĩa vụ của công dân ở quốc gia còn lại. Mỗi quốc gia chỉ coi họ là công dân của chính mình.
Quy định về khai báo quốc tịch
Chính phủ có thể không biết về quốc tịch thứ hai của một cá nhân, trừ khi pháp luật yêu cầu công dân phải khai báo. Nếu không tuân thủ quy định này, người vi phạm có thể bị phạt tiền hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cách có được quốc tịch thứ hai
Quốc tịch thứ hai có thể được cấp thông qua những phương thức sau:
- Nhập tịch theo diện cư trú dài hạn
- Kết hôn với công dân nước ngoài
- Đầu tư theo các chương trình cấp quốc tịch
Lợi ích của quốc tịch thứ hai
- Tự do di chuyển: Dễ dàng đi lại và nhập cảnh nhiều quốc gia hơn
- Cơ hội làm việc quốc tế: Tiếp cận thị trường lao động toàn cầu
- Bảo vệ an toàn: Là phương án dự phòng trong trường hợp bất ổn khu vực
- Giáo dục & tương lai: Cung cấp môi trường học tập và việc làm tốt hơn cho con cái
- Tiếp cận dịch vụ xã hội tại nhiều quốc gia
- Cơ hội kinh doanh quốc tế, mở rộng thị trường và đầu tư nước ngoài
- Tối ưu hóa thuế, tận dụng các chính sách thuế có lợi
Hạn chế của quốc tịch thứ hai
- Có thể sẽ phải thực hiện nghĩa vụ quân sự tại cả hai quốc gia
- Nguy cơ bị đánh thuế hai lần nếu không có hiệp định tránh đánh thuế hai lần
- Hạn chế về chức vụ chính trị hoặc an ninh, chẳng hạn như các vị trí trong cơ quan an ninh quốc gia hoặc viện kiểm sát
Chính sách quốc tịch thứ hai trên thế giới
Nhiều quốc gia công nhận và cho phép công dân có quốc tịch thứ hai, nhưng chính sách giữa các nước có sự khác biệt đáng kể:
- Các quốc gia như Mỹ, Anh, Canada và Pháp cho phép công dân có nhiều quốc tịch mà không có bất kỳ hạn chế nào.
- Áo, Tây Ban Nha và Na Uy chỉ cho phép quốc tịch thứ hai trong một số trường hợp đặc biệt, chẳng hạn như theo thỏa thuận song phương hoặc điều kiện cư trú đặc biệt.
- Ấn Độ, Trung Quốc và Nhật Bản thực hiện chính sách một quốc tịch duy nhất, không công nhận hoặc cho phép công dân có quốc tịch thứ hai.
Cách để có quốc tịch thứ hai
Việc sở hữu quốc tịch thứ hai phụ thuộc vào chính sách của từng quốc gia và có thể đạt được thông qua cư trú hợp pháp, kết hôn hoặc đầu tư.
- Chương trình đầu tư lấy quốc tịch: Một số quốc gia như Vanuatu cho phép nhà đầu tư lấy quốc tịch mà không cần trải qua quá trình nhập tịch thông thường như kiểm tra ngôn ngữ hay văn hóa. Các chương trình này yêu cầu đầu tư vào quỹ chính phủ, bất động sản hoặc doanh nghiệp địa phương, đi kèm với lợi ích như tự do di chuyển toàn cầu, tối ưu hóa thuế và thậm chí tiếp cận thị thực Mỹ dễ dàng hơn.
- Các quốc gia Caribe như Dominica, Antigua & Barbuda, St Kitts & Nevis cấp quốc tịch cho nhà đầu tư với khoản đầu tư từ 200.000 USD, mang lại quyền lợi như miễn thị thực đến nhiều quốc gia và cơ hội kinh doanh quốc tế.
- Vanuatu cung cấp lộ trình lấy quốc tịch nhanh nhất, chỉ mất 1-4 tháng, với mức đầu tư tối thiểu tùy theo số lượng thành viên gia đình đi kèm.
- Ở châu Âu, Malta cấp quốc tịch thông qua nhập tịch đối với những cá nhân có đóng góp xuất sắc cho sự phát triển quốc gia thông qua đầu tư vào bất động sản và quỹ từ thiện.
- Bulgaria cũng có những chính sách linh hoạt giúp nhà đầu tư lấy được quyền thường trú nhân trước và trở thành công dân sau 5 năm, mà không cần phải cư trú dài hạn. Điều này cho thấy sự đa dạng trong chính sách cấp quốc tịch thứ hai giữa các quốc gia.
