SCHENGEN – CUỘC CÁCH MẠNG KHÔNG BIÊN GIỚI VÀ HÀNH TRÌNH ĐỊNH CƯ CHÂU ÂU
Updated: 30/09/2025
Châu Âu đã làm điều mà chưa đế chế hay liên minh nào trong lịch sử từng thực hiện: xóa bỏ biên giới nội khối trên cơ sở tự nguyện. Hiệp ước Schengen, từ một thỏa thuận mang tính thử nghiệm, nay trở thành nền tảng của hội nhập châu Âu. Bên cạnh đó, việc định cư châu Âu không chỉ là quyền cư trú mà là bước vào “cuộc cách mạng không biên giới”.
Tự do di chuyển: từ chính sách thành quyền cơ bản
Với 29 quốc gia thành viên, Schengen cho phép công dân, cư dân và người có thị thực đi lại mà không cần kiểm tra hộ chiếu. Một chuyến xe từ Bồ Đào Nha sang Ba Lan giờ dễ dàng như di chuyển trong nước. Tòa án Công lý EU nhiều lần khẳng định: tự do đi lại không chỉ là tiện ích mà là quyền cơ bản chỉ có thể bị giới hạn trong “trường hợp nghiêm ngặt”.
Điều này không chỉ thay đổi giao thông mà còn thay đổi tâm lý. Người dân biên giới hình thành “thói quen vượt biên”: đi làm, đi học, thậm chí ăn trưa ở nước láng giềng. Một thế hệ lớn lên coi châu Âu là “sân sau chung” thay vì chuỗi lãnh thổ tách biệt.
Lợi ích kinh tế: hàng chục tỷ USD mỗi năm
Theo nghiên cứu của Centre for Economic Policy Research (2016), nếu Schengen sụp đổ, GDP EU có thể giảm 0,31% mỗi năm tương đương khoảng 62 tỷ USD ở quy mô 2025. Chuỗi cung ứng xuyên biên giới, thương mại điện tử và du lịch đều phụ thuộc vào cơ chế này.
Các doanh nghiệp hưởng lợi rõ rệt: từ Zalando – “ông lớn” thương mại điện tử Đức có thể giao hàng xuyên biên giới trong 24 giờ cho tới nghệ nhân Slovenia bán sản phẩm tại Áo, Ý, Croatia hay lao động dịch vụ đi làm ở hai, ba quốc gia cùng lúc.
Thị trường lao động và bản sắc chung
Tự do di chuyển giúp thị trường lao động châu Âu linh hoạt. Bệnh viện Pháp tuyển y tá Tây Ban Nha, công ty kỹ thuật Đức tìm chuyên gia ở Praha. Giáo sư Alberto Alemanno (HEC Paris) gọi đây là “bàn tay vô hình của Schengen” – một cơ chế tái phân bổ nhân lực trên toàn lục địa.
Song hành với kinh tế, Schengen định hình bản sắc chung. Hơn 16,7 triệu sinh viên Erasmus từ 1987 đến nay đã “lớn lên” trong không gian mở này. Các mối quan hệ, gia đình xuyên biên giới thậm chí tạo nên “thế hệ Erasmus” – lớp công dân châu Âu đích thực đầu tiên.
Thử thách và khả năng thích ứng
Schengen không miễn nhiễm với khủng hoảng. Năm 2015, làn sóng tị nạn phơi bày lỗ hổng biên giới ngoài. Năm 2020, COVID-19 khiến nhiều nước tạm khôi phục kiểm soát biên giới, gây đứt gãy chuỗi cung ứng và dòng lao động. Tuy nhiên, các biện pháp này nhanh chóng bị gỡ bỏ vì chi phí quá lớn.
Theo Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), hệ thống Schengen Information System (SIS) được truy vấn hơn 15 tỷ lần năm 2024, là xương sống hợp tác an ninh. Các cải cách như SIS-Recast và sự ra đời của Frontex cho thấy EU đang tìm cách vừa bảo vệ biên giới ngoài, vừa duy trì tự do bên trong.
Từ thử nghiệm tới bản sắc không thể đảo ngược
Schengen giờ vượt ra ngoài phạm vi chính sách, giờ đây đã trở thành một phần của bản sắc châu Âu. Brexit hay đại dịch chứng minh: khi người dân đã trải nghiệm tự do di chuyển, việc “đóng lại” gần như không thể chấp nhận.
Chủ tịch ECB Christine Lagarde từng khẳng định: Schengen không chỉ là phương tiện đi lại mà còn là “tuyên ngôn chính trị về chủ quyền châu Âu”. Đây là minh chứng cho khả năng các quốc gia chia sẻ niềm tin và quyền lực để xây dựng không gian chung, điều mà chưa từng có trong lịch sử.
Định cư châu Âu – Bước vào “cuộc cách mạng không biên giới”
Đối với nhà đầu tư và gia đình quốc tế, định cư châu Âu không đơn thuần là quyền cư trú, mà là tấm vé bước vào một không gian tự do hiếm có. Từ cơ hội giáo dục xuyên biên giới, tiếp cận thị trường lao động linh hoạt, đến việc tận hưởng một lục địa không rào cản, lợi ích vượt xa yếu tố kinh tế.
Ethos – đơn vị tiên phong tư vấn định cư châu Âu nhìn nhận Schengen như minh chứng sống động nhất cho sức mạnh hội nhập. Khi lựa chọn định cư tại châu Âu, gia đình không chỉ mở ra cơ hội tài chính, giáo dục, mà còn trở thành một phần của “cuộc cách mạng không biên giới” đang định hình tương lai toàn cầu.
Tìm hiểu giải pháp định cư châu Âu toàn diện và phù hợp nhất cho gia đình cùng Ethos để biến giấc mơ châu Âu thành trải nghiệm sống thực tế, lâu dài.
